عوامل زمینه ساز بروز SCC
سیگار
مطالعات قابل استناد و گسترده بر روی جوامع رابطه ی بین مصرف تنباکو (سیگار، قلیان و ...) را تایید کرده است. مصرف تنباکو عامل زمینه ساز مستقلی است که می توان به تنهای احتمال بروز سرطان را 6 تا 8 برابر افزایش دهد. این مورد به خصوص برای بانوان واضح تر است که به نسبت مردان احتمال بروز سرطان را دو برابر بیشتر می کند.
بیش از 300 نوه ماده شیمیایی در دود سیگار وجود دارد که به عنوان عامل ایجاد سرطان شناخته شده اند. این گونه به نظر می رسد که قرارگرفتن در معرض این مواد شیمیایی می تواند باعث شکل گیری سلول های دچار بدخیمی شود. توقف مصرف سیگار برای کاهش ریسک ابتلا به سرطان موثر است. افرادی که 1 تا 9 سال سیگار را ترک کرده اند 30% و افرادی که بیش از 9 سال سیگار را ترک کرده اند بیش از 50% کاهش ریسک ابتلا به سرطان را نشان داده اند.
به جز سیگاری ها، مصرف کنندگان دیگر انواع تنباکو از جمله پیپ و سیگار برگ نیز دچار افزایش احتمال بروز سرطان می شوند. در آمریکا مصرف سیگار به عنوان عامل افزایش احتمال بروز سرطان در نواحی لثه و مخاط گونه در نظر گرفته شده است. در یک مطالعه در کارولینانی شمالی در سال 1986 افزایش چهار برابری در ریسک بروز سرطان در بانوان سیگاری گزارش شده است. با این حال در مطالعه ای در ویرجینیای غربی که بیشتر میزان سرانه مصرف تنباکوی جویدنی در آمریکا را دارد این نتیجه به دست امد که ریسک بروز سرطان دهان و حلق نسبت به میانگین کل کشور پایین تر است. هیچ یافته ای دال بر تشدید اثرات تنباکوی تدخینی با تنباکوی جویدنی مشاهده نشده است، هر چند آموزش در مورد ریسک مصرف تنباکو در بروز سرطان باید آموزش داده شود.
دیگر انواع تنباکوهای جویدنی از جمله تنباکو به همراهی دانه ی بتل نیز به عنوان عوامل خاص بروز سرطان دهان نیز گزارش شده اند که بیشتر در هند و آسیای جنوب شرقی رواج دارند. داده ها نشان داده است که 40% تا 50% همه موارد سرطان های حفره ی دهان در این منطقه جغرافیایی با این نوع از مصرف تنباکو ارتباط داشته است.
الکل
رابطه ی بین مصرف الکل و سرطان در موارد مصرف محصولات الکلی با درجه ی بالا نیز آشکار است. حدودا 75% بیمارانی که دچار سرطان دهان شده اند درجاتی از مصرف الکل را گزارش کرده اند. یکی از مطالعات انجام گرفته توسط سوئدی ها بر روی بیش از 1300 نفر نشان داده است که مصرف الکل در حد متوسط (کمتر از 10 گرم در روز) ریسک بروز سرطان را به طور قابل ذکری افزایش نداده است، در حال که مصرف بیشتر (بیش از 50 گرم) یکی از فاکتورهای مستقل افزایش ریسک به میزان 5/5 برابر بوده است.
علاوه بر این مصرف همزمان سیگار و تنباکو میزان ریسک را تا 1/22 برابر ، در مقایسه با افزایش 5/6 برابری مصرف سیگار تنها، افزایش داده است. علاوه بر این در یک مطالعه نشان داده شد که مصرف بسیار زیاد الکل به تنهایی در برابر مصرف بسیار زیاد سیگار به تنهایی می تواند باعث ریسک بالاتری برای ابتلا به سرطان باشد.
از نظر آناتومیکی نقاطی از دهان که باز هم بیشتر در برابر الکل قرار می گیرند، از جمله کف دهان و وستیبول فک تحتانی، استعداد بالاتری برای بروز سرطان را نشان داده اند.
ویروس ها
برخی از ویروس های انسانی که با تغییر DNA انسانی می توانند باعث بروز سرطان شوند نیز به عنوان عوامل بروز سرطان پیشنهاد شده اند. برخی از نویسندگان ویروس های هرپس نوع یک و ویروس پاپیلومای انسانی را در این دسته گزارش کرده اند. رابطه ی بین ویروس هرپس نوع یک (مولد تبخال دهانی) و مصرف سیگار با سرطان دهان، با استفاده از پارمترهای ایمونولوژیک نشان داده شده است.
دیگر موارد
اگر چه هیچ یک از این موارد به طور قطع به عنوان عامل بروز سرطان پیشنهاد نشده اند اما در برخی مطالعات به نسبت دیگر عوامل در افراد دچار سرطان به میزان بیشتری یافت شده اند.
از جمله ی این موارد درجاتی از کمبود ویتامین های A، C و E می باشد که رابطه ی نوع رژیم غذایی و بروز سرطان را نشان می دهد.
بیماری های دهان، مانند بیماری های لثه و پوسیدگی ها، نیز اگر چه به عنوان عامل مستقیمی مطرح نشده اند اما به عنوان عامل کمکی در بروز سرطان پیشنهاد شده اند.
برخی ناهنجاری های ژنتیکی و کروموزومی نیز که باعث آسیب به DNA می شوند به کرات در مطالعات بر روی سرطان های سر و گردن گزارش شده اند.